"บุหงาหยิก" หอมตอนใกล้โรย

บุหงาหยิก

ไม้ ต้นนี้ ถือเป็นไม้ไทยหายากชนิดหนึ่งที่พบขึ้นเฉพาะถิ่นตามป่าดิบ ทางภาคตะวันตกเฉียงใต้ของประเทศไทย โดยจะพบอยู่ในระดับความสูงตั้งแต่ 200-800 เมตรขึ้นไป มีลักษณะเด่นคือรูปทรงของดอก สีสันของดอกสวยงาม และที่สำคัญถือเป็นจุดขายของ "บุหงาหยิก" ได้แก่กลิ่นหอมจากดอก จะมีกลิ่นหอมแรงขณะที่ดอกแก่จัดใกล้จะร่วงโรยจากต้น ทำให้รู้สึกสดชื่นและแปลกประหลาดมาก

บุหงาหยิก หรือ GONIOTHALAMUS SAWTEHII C.E.C.FISHER เป็นไม้ยืนต้นขนาดเล็ก ต้นสูงเต็มที่ระหว่าง 4-6 เมตร แตกกิ่งก้านเป็นพุ่มโปร่ง ไม่หนาแน่น เปลือกต้นเป็นสีน้ำตาลเกือบดำ มีรอยแตกเป็นร่องตื้นๆตามยาวของต้น กิ่งอ่อนมีขนสีน้ำตาล ใบเป็นใบเดี่ยวออกเรียงสลับ รูปขอบขนานแกมรูปไข่กลับ ปลายใบแหลม โคนเป็นรูปลิ่ม เนื้อใบหนา ผิวใบเรียบและมีขนทั้ง 2 ด้าน สีเขียวสด ใบจะดกในส่วนปลายยอด

ดอก ออกเป็นดอกเดี่ยวๆตามกิ่งแก่ ลักษณะดอกมีกลีบเลี้ยงรูปกรวยตื้น ปลายแผ่กว้างเป็นหยักตื้นๆ สีเขียว กลีบดอกแยกเป็นอิสระกัน มีด้วยกัน 6 กลีบ เรียงเป็น 2 ชั้น กลีบชั้นนอก 3 กลีบ รูปรี ปลายแหลม มีขนาดใหญ่และกว้าง ขอบกลีบทั้งสองข้างมักจะม้วนหรือพับขึ้นเป็นรูปช้อน เนื้อกลีบหนามาก ดอกห้อย ลง กลีบชั้นในมีขนาดเล็กกว่ากลีบชั้นนอกอย่างชัดเจน

กลีบดอก เมื่อแรกจะเป็นสีเขียว พอเริ่มแก่จะเปลี่ยนเป็นสีเหลืองสดและสีเหลืองทองตามลำดับ ดอกบานเต็มที่จะมีขนาดใหญ่มาก ดอกมีกลิ่นหอมแรงตอนที่ดอกใกล้จะร่วงโรยจากต้น ทำให้เวลา "บุหงาหยิก" มีดอกดกและดอกบานพร้อมกันทั้งต้น จะดูงดงามอร่ามตาพร้อมส่งกลิ่นหอมเป็นที่ประทับใจยิ่ง ดอกออกช่วงระหว่างเดือนกรกฎาคมต่อเนื่องไปจนถึงเดือนตุลาคมของทุกปี "ผล" รูปกลมรี ติดผลเป็นกลุ่ม 8-10 ผล เปลือกผลเรียบ เมื่อผลแก่จะเป็นสีเขียวอมเหลือง ภายในมีเมล็ด ขยายพันธุ์ด้วยเมล็ด ตอนกิ่ง และเสียบยอด

ปัจจุบัน "บุหงาหยิก" มีต้น ขายที่ตลาดนัดไม้ดอกไม้ประดับ สวนจตุจักร ทุกวันพุธ-พฤหัสฯ บริเวณโครงการ 9 แผง "คุณมนูญ" ราคาสอบถามกันเอง ปลูกได้ในดินทั่วไป แม้จะปลูกในพื้นที่ราบก็สามารถเติบโตได้ เหมาะจะปลูกประดับในบริเวณบ้าน สำนักงาน หรือสวนสาธารณะจำนวนหลายๆต้น รดน้ำบำรุงปุ๋ยขี้วัวหรือขี้ควายแห้งกลบฝังดินรอบโคนต้น 2 เดือนครั้ง จะทำให้ "บุหงาหยิก" มีดอกสวยงามและส่งกลิ่นหอมเมื่อถึงฤดูกาลครับ.

"นายเกษตร"

http://www.thairath.co.th/column/edu/paperagriculturist/70027